Nieuwsbrief: Ons leven in Kroatië - November 2017

Hoe gaat het met ons:

Een hartelijke groet uit Kroatië. Middels onze halfjaarlijkse blog houden wij iedereen graag op de hoogte over ons leven in Kroatië. Het is al weer bijna vijf jaar dat we deze grote stap zetten met onze toen nog piepjonge Dieter om naar dit mooie land te gaan. Wij zijn heel dankbaar voor uw vriendschap en betrokkenheid. Dat geeft ons moed en vreugde. We missen Nederland en België en al onze vrienden en familie. Maar we zijn heel dankbaar met ons leven en de prachtige kansen hier.

Dit jaar hopen we met kerst in Nederland te zijn. We vertrekken 19 december om tien dagen met vrienden en familie op vertrouwde grond door te brengen. Daar zien we enorm naar uit.

We hebben een ongekend bloedhete zomer achter de rug. Veertien weken lang iedere dag temperaturen tussen de 36 en 42 graden. Dit was niet normaal en had een grote impact op alles wat geplant en gezaaid was. We hebben vier prachtige rivieren in de buurt. Maar we moesten een eind rijden om nog bij een rivier te komen die niet warmer was dan 30 graden :0

In oktober konden we eindelijk afkoelen in Griekenland. We bezochten een fijne kerkdienst en brachten een paar dagen aan zee door. We hebben enorm genoten!

Helga heeft een kruidencursus gedaan en heeft al flink wat zalfjes gemaakt die ze eerst uitprobeert op haar man :). Het mooiste resultaat gaven de goudsbloemen. Het is zeer leerzaam wat de natuur te bieden heeft. Ook volgt ze iedere maandag Kroatisch voor gevorderden. Ze doet het bijzonder goed met de taal. In de avonduren doet ze online vertaalwerk. Al de kennis die ze heeft over wat er te vinden is in de natuur zal straks overgedragen worden aan de gasten die een workshop willen volgen.

Dieter hoeft nog niet naar school. Dat geeft ons de prachtige gelegenheid om veel samen met hem te doen. Het is een prachtkereltje. Hij wil nog geen Kroatisch spreken maar verstaan doet hij het wel. We hebben er alle vertrouwen in dat het goedkomt.

René ontwikkelt zich verder in de fotografie. Zijn reeks portretten van de oudere mensen in de dorpen nadert zijn eindfase. Hij wil ze graag tentoonstellen in Nederland. In de herfst en de winter is hij ochtends al vroeg uit de veren om het mooiste moment van de dag vast te leggen.
Hij onderhoudt de tuin en de landerijen en doet het bezoekwerk. Zijn gezondheid liet te wensen over dit jaar maar toch zijn we dankbaar dat we alles wat we zo graag doen kunnen doen. Ook runt hij het vakantiehuis in Samobor dat erg goed heeft gelopen dit jaar.

Onze plannen:

Het is goed dat we dromen en wensen in ons hart koesteren. God geeft ons naar de wensen van ons hart. Maar onze plannen in Kroatië hebben we al vaak moeten wijzigen. Niets kan een mens voorbereiden op de bureaucratie de eindeloze papierwinkel en de corruptie waar we regelmatig tegenaan lopen. Onze voorraadruimte in Gorniki hebben we dankzij de buurman kunnen kopen. We vernamen dat het toch niet helemaal zuiver was gegaan. Graag wilden we nog een vervallen krot in Gorniki kopen om hier een vakantiehuis en opvanghuis voor zendelingen te creëren. We hebben dit twee jaar via de "nette" formele weg geprobeerd en het is niets geworden. We kochten ook een stuk land en dat bleek ineens toch weer niet in de bouwzone te zijn. Een aanbouw aan ons huis voor een extra ruimte en een fotogalerij zou veel te duur en omslachtig worden met de vergunningen. Dus al deze plannen hebben we gewijzigd.

Afgelopen maand hebben we een agrarisch bedrijfje gestart dat al de producten van ons land zoals de bessen en de noten zal gaan vermarkten. Op die manier is ook onze verblijfsstatus gegarandeerd en voldoen we netjes aan de eisen van het Kroatisch belastingstelsel.

Aan de Kupa in Pribancji hebben we een halve hectare bouwgrond kunnen kopen met drie bestaande objecten er op. Dat scheelt ons enorm in de kosten en de nodige vergunningen. Aldaar willen we het bestaande pand opknappen en er ons huis van gebed vestigen. Ook willen we graag het creativiteits centrum "Centre of Creation" openen samen met onze vriend en vrijwilliger Bert. Bert is een kei in houtbewerking, pottenbakken en een fervente imker. We willen mensen laten genieten van creatie door middel van een fotogalerij en diverse workshops. Een prachtige manier om ook met schoolklassen en groepen onze passie te delen. In een eerder bericht schreef René dat we dat graag in de school op de berg in Lovic wilden doen. Maar we hebben besloten alles toch maar zoveel mogelijk in eigen hand te houden.

Aan een groot hotel in Zagreb biedt René zijn fotografie tours aan. Op die manier kan hij zijn passie delen en hoopt hij wat extra inkomsten te vergaren.

Onze stichting en de bezoekrondes:

Iedere week trekken we er op uit om de ouderen in de verlaten gebieden op te zoeken. We blijven dit trouw doen als een opdracht gekregen van God. Zie om naar weduwen en wezen in hun nood. Sommigen willen graag hun verhaal kwijt. We zijn vaak naast de postbode de enige mensen die bij hun huis komt. We mogen bij iedereen binnenkomen. We krijgen niet met iedereen relatie, dat lukt niet altijd. Maar met velen hebben we een band op mogen bouwen. Verleden week nog voelde ik (René) dat we naar Lasinja moesten gaan. Daar waren we lange tijd niet geweest omdat mijn auto bijna zes weken in reparatie is geweest. We kwamen Josip tegen. Die week zou hij naar het ziekenhuis gaan omdat zijn been geamputeerd zou worden. Samen met Bert hebben we gebeden en hem gezegend. In de hoop en het vertrouwen op een wonder dat hem dit bespaard mag blijven.

Begin volgend jaar willen we onze eigen stichting "kracht voor Kroatië" oprichten in Nederland. Nadat we ons dit jaar hebben losgemaakt van de stichting Proplan in Gouda die ons de eerste vier jaar fantastisch op weg heeft geholpen met goederen en financiën is dit een nieuwe stap. De giften die nu op onze Kroatische rekening binnenkomen moeten iedere keer omgezet worden in de Kroatische munteenheid. Daar verliezen we iedere keer geld op. Ook pakt de bank van iedere transactie een paar procent. Dat werd ons te gortig. We vragen nooit om geld. Ons doel is om zoveel mogelijk zelf te financieren. Echter zijn onze inkomsten nog niet van dien aard dat we de  kosten voor de stichting van zo'n 8000 euro per jaar geheel kunnen dekken. De autokosten betalen we nu wel geheel zelf. Maar voor de voedselpakketten zijn we zeer blij met sponsors. Al het geld dat u eventueel geeft komt echt geheel ten goede voor het voedsel dat we voor de ouderen kopen. Bij uitzondering helpen we mensen aan iets extra's. Dit jaar installeerden we een zonnepaneel en een waterzuiveraar en kochten we een wasmachine voor een vrouw met drie kinderen die in een krot wonen.

Medio januari zal de stichting in Nederland zijn opgericht en zullen we een informatiebrief verzenden. U ben hartelijk welkom om ons werk eens mee te maken. Diverse mensen kwamen al eens langs en combineerden hun vakantie met een bezoekronde. Zeer de moeite waard.

Vakantie in Kroatië:
Komt u/jij ook een keertje op vakantie in Kroatië? Voor 2018 kan weer volop geboekt worden. De eerste boekingen zijn al binnen. In het voor en- naseizoen kost een week 400 euro. De tweede week is dan voor de helft van de prijs. In juli en augustus kost een week 600 euro. Ook dan is de tweede week voor de helft van de prijs.

We zoeken eigenlijk nog naar een gepensioneerd paar die zin heeft om in de winter eens voor langere tijd er uit te zijn in ons vakantiehuis. Ook in de winter is Kroatië fantastisch mooi. Soms met veel sneeuw maar toch ook vele mooie zonnige dagen. Voor de maanden januari, februari en maart zouden we nog graag gasten hebben. De prijs gaan we in overleg doen en zal zeer schappelijk zijn.  Kent u iemand of ziet u het zelf wel zitten? Neem contact met ons op. Minimaal verblijf moet wel drie weken zijn in verband met het stoken
.
Voor een boeking stuur ons een mail op rene-pronk@hotmail.com en kijk voor meer info op onze website

Hierbij nog een leuke link naar een recentelijk interview voor de ANWB
Hierbij nog een link van een recentelijk interview met Total Croatia.
Heel veel groetjes van René, Helga en Dieter!!!

Op bezoekronde in de Zumberak

Op bezoek bij Ana Balaban die met haar drie kinderen in een krot woont.
Deze zomer waren de kinderen een dag bij ons en we maakten er een feest van. 

De wegen die we met de 4-wheel drive maken zijn slecht en modderig.
Deze 84 jarige dame woont eenzaam en alleen in de bossen. 

Onze prachtige zoon Dieter hier op onze zesde trouwdag. 

Het leven in, met en van de natuur is een enorm groot geschenk. 

Ons leven en werk in Kroatië - update mei 2017

Beste mensen,

Een hartelijke groet uit het groene Kroatië. Momenteel werken we weer een aantal dagen per week op ons land. De strijd tegen het onkruid is een altijd terugkomend werk. Maar de vrucht die we op al dat werk krijgen maakt het ruimschoots goed. Onze bessenplantages doen het uitstekend. We kunnen deze zomer voor het eerst aronija (appelbes) oogsten. Een supergezonde bes die enorm goed is voor het immuunsysteem. Door de ijskoude winter zijn er wel wat bomen gesneuveld maar die zijn allen weer vervangen door nieuwe aanplant.

Ons prachtige dorpje Gorniki Vivodinski. Veel is in verval en verlaten.
Maar de pracht van de natuur maakt het ruimschoots goed!

Afgelopen week hebben we weer een stap kunnen zetten naar een schoner Kroatië. Onze oude septic is vervangen door een volledig ecologisch systeem. Aan het einde van de pijp komt er uiteindelijk weer schoon water uit, een klein wonder. De laatste weken is het drukte van vanjewelste rond ons huis. De oude schuren zijn afgebroken en maken nu  plaats voor de opslagruimte voor onze stichting en een stalling voor de auto en de maaimachines. Het werk vordert geweldig!

Begin dit jaar konden we nog een prachtig stuk grond kopen in ons dorp dat erg mooi en rustig gelegen is. Hier hopen we in de nabije toekomst nog iets neer te zetten zodat ook anderen kunnen genieten van de rust en ruimte van dit prachtige land. Een vakantie, een sabbatical of een zelfvoorzienend leven training, mogelijkheden genoeg. Ons vakantiehuis in Molvice is nagenoeg het hele voorjaar en winter verhuurd. Alle gasten zijn erg enthousiast over het wonderschone binnenland van Kroatië.

René zijn grote passie de fotografie staat zomers op een wat lager pitje. Maar afgelopen december maakte hij een foto die al vele malen in gerenommeerde magazines is gepubliceerd. Een prachtige opname vanaf de heuvel Lovic Prekriski met zicht op het kleine kerkje (Sveti Duh / Heilige Geest) bij ons dorp, gehuld in de mist.

Een award winnende foto genomen vanaf de heuvel boven ons dorp. 

Dieter is een prachtjongen die veel met de kinderen in het dorp speelt. Zo pikt hij het Kroatisch goed op. Toch is onze eerste prioriteit dat hij eerst goed zijn eigen moedertaal onder de knie krijgt. Dat levert in ons geval grappige combinaties van Vlaams en Nederlands op. Hij helpt heel graag mee met het werken op het land en heeft een enorme creatieve fantasie.

Dieter is nu vier jaar. De foto is genomen in onze wildbloementuin. 

Helga regelt alle afspraken voor het bedrijf en de stichting. Dit weekend is er in Kamanje een leuke workshop rondom kruiden uit de natuur. Dat heeft ook haar grote belangstelling en passie.  In de avonduren werkt zij aan commerciële vertaalopdrachten.  Een grote zegen dat zij zo snel en makkelijk de taal oppikt. Haar brandend hart voor Kroatië uit zich ondermeer in de mooie gebedsbediening die zij met een Argentijnse zendelinge onderhoudt.

Regelmatig trekken wij er ook op uit om Kroatië te zegenen. Niet alleen tijdens onze lange ritten naar de desolate gebieden. Maar vooral ons gebed voor Ozalj, Karlovac en de Kordun. Er is al negativiteit genoeg in dit land. Gebed zet kracht van God vrij! Ozalj is een stad die snel omhoog krabbelt uit de economische crisis. De burgemeester ontving zelfs een prijs voor haar verdiensten! Erg leuk is dat er nu tussen Zagreb en Ozalj weer een toeristentreintje is opgezet.

Helga, met Ljubica uit Lalici. Een eenzame arme vrouw die altijd uitziet naar onze komst. 

Zoals het er nu naar uitziet wordt de huidige burgemeester Gordana van Ozalj herkozen. Dat geeft prachtige kansen om een mooi project in de oude school van Lovic Prekriski op te zetten. Die mogen we namens onze stichting gaan gebruiken vanaf volgend jaar juni. Momenteel is de renovatie van de school dankzij een flinke subsidie in volle gang. Wonderen waar we blij van worden!

HET WERK VAN DE STICHTING PROPLAN: 

Praktisch aan de slag:
Bert is onze nieuwe vrijwilliger. Dit jaar is hij bij ons aan de slag gegaan. Hij woont samen met zijn Kroatische vrouw in Karlovac op 40 minuten rijden bij ons vandaan. Twee keer per week zijn we samen aan de slag. Naast een groot hart voor de mensen in de voormalige oorlogsgebieden heeft Bert ook nog eens gouden handen. Ons verlangen was al langer om vooral in praktische en technische zin iets voor de mensen te betekenen. Hierin is Bert echt een geschenk. Een paar weken geleden installeerden we bij Petar een zonnepaneel en een accu. Petar leest zo graag maar zijn ogen zijn zwak en in zijn donkere huisje lukte dit niet meer bij het spaarzame licht. Bert heeft alles voor elkaar gekregen. We regelden ook nog een klein cd spelertje. Muziek galmt nu over de verlaten heuvels bij Petar.

Volgende week gaan we weer aan de slag bij een ouder echtpaar die geen water hebben. Meer dan drie kilometer moeten zij drie keer per week lopen om aan water te komen. Een bron die zomers ook nog eens droog staat. We gaan een regenbekken installeren en een professionele waterfilter. De mensen zijn al dik in de tachtig!

Bert Uenk aan de slag met het zonnepaneel. 

Het eerste led lampje brand in de kleine en vervuilde woning van Petar. 

Milena: 

Milena werkt als vrijwilliger voor onze stichting. Samen met haar twee zusjes slaapt ze in een varkensstal zonder water of andere voorzieningen. Een stinkende wc in de zomer en een ijskoud hok buiten in de winter. Het is maar al te makkelijk om met je Westerse mentaliteit direct naar oplossingen te zoeken of afstand te nemen. We hebben de afgelopen vier jaar met haar en haar familie relatie opgebouwd. Niets is zo makkelijk om gewoon een pakketje af te geven en weer verder te trekken. Maar dat is niet wat wij willen met ons werk. Armoede is niet alleen materieel gebrek. Het is vooral het gebrek aan hoop en uitzicht, het niet meer kunnen dromen. Het niet meer hebben van vrienden.

Een aannemer in Holland trok zich het lot aan van deze situatie. Met een groot bedrag op zak en een team van 20 vrijwilligers komt er deze zomer een nieuw huis voor Milena en haar familie.

Milena is door de verantwoordelijkheden die zij kreeg binnen onze stichting enorm veranderd de afgelopen jaren. Ze rijdt nu zelfstandig een auto, heeft een baan en is manager van het bedrijf waarvoor ze werkt in Karlovac. Haar verandering bleef ook niet onopgemerkt in het dorp. De baas van de supermarkt vroeg haar om lid te worden van de dorpspartij en bij de laatste verkiezingen is zij voorgedragen als kandidaat burgemeester. En dat op 23-jarige leeftijd. Wat een prachtig wonder!

Eenzaam, verlaten en niemand die om je geeft.
 Een bezoekje en wat aandacht en wat boodschappen....
Eenvoudige daden van liefde. 

Op ronde in Lasinja met een roedel wilde honden die uitgehongerd waren.
 De winter was streng en koud. Maar dankzij de 4x4 Skoda Yeti konden we overal komen. 

Nog meer hulp: 
We zijn heel dankbaar met de financiële steun van de Stichting Proplan Nederland. Zij zorgen iedere drie maanden voor het geld om de pakketten te kopen en onze auto draaiende te houden. Ook de stichting Humaned geeft gul en komt zelf de kledingpakketten brengen. Het bedrijf Puur Kroatië wil graag een samenwerking met ons aangaan. Op ons land willen zij iets kleinschalig ontwikkelen voor de vakantieganger die een pure Kroatië beleving wil. Maar het mooiste nieuws is dat van iedere reis die via hun bedrijf geboekt wordt een paar procent naar het werk van onze stichting gaat.

Toch willen we de kern van ons werk steeds meer leggen op de relaties en het bemoedigen van de mensen. Armoede is zoals al eerder gezegd niet het materiële tekort. Het is vooral de eenzaamheid en het leven in onmogelijkheden dat nekt. Het leven zonder God, het leven zonder geestkracht is uiteindelijk een leeg leven, of je nu "arm" of "rijk" bent.

Een klein jaar geleden leerden we een jonge vrouw met drie kinderen kennen die leven op de top van een berg in niet meer dan een krot. Helga heeft regelmatig contact via de sms. Wat precies de achtergronden van de problemen zijn weten we nog niet. Haar man heeft wel werk. Maar door de vriendschap, de gesprekken en het gebed zien we langzaam dingen veranderen.

Marina van stichting Humaned zorgde weer voor een po-stoel voor deze vrouw van 89 jaar. Nog nooit kon zij binnen naar het toilet. Het werd haar te zwaar om altijd maar naar buiten te lopen, ook midden in de nacht. Zie hier weer een praktische en eenvoudige oplossing. 

Twee oorlogen heeft zij overleefd. Twee keer haar huis en al haar spullen verbrand. Bijna al haar familie verloren. Toch geen haat en rancune. En een liefde voor dieren. Dit geitje werd bij min 23 graden geboren. Liefdevol op haar eigen schoot warmgehouden. 

Deze vrouw in Glina maakten we in januari wakker toen het min 3 graden in haar woning was.
Wat een overlevers zijn deze oude mensen. Met wat chocolade en koffie kreeg ik haar weer op de been. 

Er niet meer bijhoren vanwege je etnische achtergrond, twee oorlogen zonder schadevergoeding, niet kunnen deelnemen aan een samenleving, niemand die om je geeft. De 91 jarige Stefo is onze oudste vriend die we regelmatig bezoeken. 

Heel veel dank voor uw vriendschap en belangstelling. Na vier jaar weg uit Nederland en België zijn de vele contacten niet verwaterd nog bevroren. Dat is echt geweldig! Voel je altijd welkom om eens naar Kroatië te komen. In het voor-en na seizoen is er altijd nog ruimte in ons vakantiehuis voor een zeer voordelige prijs.

Vele groetjes, van Helga, Dieter en René

Waarom ik mij niet erger (...aan Donald Trump)

Mensen ergeren zich aan Donald Trump. Te veel agressie, vrouw-onvriendelijk en een campagne met leugens. Ook ik voel mij prettiger bij iemand die wat milder, minder autoritair en minder dominant overkomt.

Mensen ergeren zich aan de taal en de methodiek van Trump en gaan vervolgens over tot zelf schelden en minachten op facebook. Of erger, jouwen mensen uit die naar het inauguratie feest gaan en bekogelen ze met voorwerpen .

Maar zit alles waartegen wij ons verzetten, alles waar wij ons aan ergeren, toch nog niet diep verscholen in onszelf? Waar komen verzet en ergernis vandaan? 

Velen doen Donald Trump af als slecht of als een slechte keuze. Er is dan ergens een maatstaf, iets anders zou dan goed moeten zijn maar is dat de maatstaf zelf? Die maatstaf moet dan toch op zijn minst op veel hoger niveau liggen?

De tegenstellingen tussen recht en links en populistisch en empathisch komen weer levensgroot naar boven deze dagen. Maar welke is dan slecht en welke goed? Waar ligt de maatstaf?

Zou het niet zo kunnen zijn dat ons "goed zijn" net zo is aangetast als de zogenaamde "slechterik" Trump? Als goed en kwaad voortkomen uit hetzelfde geweten en verstand van de mens is dan het goede ook niet aangetast? Zijn onze gedachten over rechtvaardigheid wel het ultieme en hoogst haalbare? Doen ze ook niet te kort?

Heeft de geschiedenis niet bewezen dat in de kern goede initiatieven soms hopeloos uitdraaien op macht, corruptie en bloedvergieten. Het lijkt wel hoe goed we het ook willen doen dat telkens weer de machine  op hol slaat en de mens  opnieuw moet beginnen op zijn eigen puinhopen. Is het hele verlangen naar rechtvaardiging, eenheid en saamhorigheid ook niet enorm aangetast door gerechtvaardigd egoïsme?

Wie ziet dat door de kennis van goed en kwaad het goede alsmede het kwade in gelijke wijze zijn aangetast in hem of haar diepste wezen bant de ergernis en het innerlijk verzet uit. Deze stopt met beschuldigen en vingerwijzen naar de slechterik.

Er is een veel diepere bron van rechtvaardigheid nodig waarbij de mens eerst verlost moet worden van zijn kennis over goed of kwaad. Want goed en kwaad zijn beide in de ban van "zelf" of ook wel "ego".  Mensen die voortdurend oordelen vallen in dezelfde valkuil waar hun subject van oordeel zich waarschijnlijk al in bevindt. Het oordeel komt als een boemerang terug.

Als je mensen veroordeelt heb je geen tijd om van ze te houden. En liefde is schoner dan haat. Wanneer we protesteren tegen haat moeten we ons goed bewust zijn van onze eigen diepste emoties en vrij zijn van oordeel.

Er is geen goed en slecht meer in de wereld waarin de mens bevrijd is van zijn grootste kwelmeester, het voortdurende oordelen van het verstand. Wanneer we alleen maar denken in goed of slecht laat dat in hoge mate onze onbewustheid zien.

Groetjes, René